به گفته منابع آگاه در عربستان سعودی و ایالات متحده، سفر شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی به واشینگتن اهمیتی استثنایی دارد، زیرا پرونده‌های راهبردی گسترده و به‌غایت حساسی برای مذاکره روی میز قرار گرفته است.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، با تمام تشریفات یک سفر رسمی در کاخ سفید از ولیعهد عربستان سعودی پذیرایی خواهد کرد؛ مراسمی که شامل استقبال رسمی صبحگاهی و ضیافت شام است. هرچند این سفر به دلیل آنکه شاهزاده محمد بن سلمان، رئیس دولت نیست، در رده «سفر رسمی» طبقه‌بندی نمی‌شود، سطح روابط میان دو طرف را به‌خوبی بازتاب می‌دهد.

ترامپ پیش از عزیمت به فلوریدا در پایان هفته گفت: «ما فقط یک جلسه نداریم... ما به پادشاهی عربستان سعودی و ولیعهد آن ادای احترام می‌کنیم.» بدون شک، این اشاره‌ای آشکار به جایگاه ریاض و نقش ولیعهد است که امور کشور را مدیریت می‌کند و نماینده پادشاهی عربستان سعودی در مجامع مهم بین‌المللی است.

این دیدار نخستین سفر ولیعهد سعودی به کاخ سفید پس از گذشت بیش از هفت سال است؛ سفری که در بحبوحه تقویت روابط میان ریاض و واشینگتن و تمایل مشترک دو طرف برای آغاز فصلی تازه و راهبردی‌تر انجام می‌شود.

مشارکت راهبردی در عرصه تسلیحات: پرونده خرید جنگنده‌های اف‌۳۵ روی میز است

یکی از مهم‌ترین مسائل موردبحث در این سفر، پرونده همکاری‌های تسلیحاتی و دفاعی است. واشینگتن رسما اعلام کرده که درخواست عربستان سعودی را برای خرید جنگنده‌های پیشرفته اف‌ــ۳۵ آمریکایی در قراردادی که تاریخی توصیف شده، دریافت کرده است. البته گفتگوها درباره جزئیات سیاسی، امنیتی و فنی این معامله‌ــ از جمله سامانه‌های تسلیحاتی وابسته به آن‌ــ هنوز ادامه دارد.

این قرارداد را نباید از ترتیبات دفاعی گسترده‌تر جدا دانست، بلکه باید آن را بخشی از چارچوبی امنیتی و یکپارچه‌ای دانست که هم بر تقویت بازدارندگی منطقه‌ای استوار است و هم جایگاه عربستان سعودی را در ساختار امنیت جمعی مشخص می‌کند.

سرمایه‌گذاری‌هایی به ارزش چندین میلیارد دلار: محور اصلی این همکاری مشترک فناوری و انرژی هسته‌ای است

اهمیت پرونده اقتصادی نیز کمتر نیست، زیرا ریاض پروژه‌ها و سرمایه‌گذاری‌هایی به ارزش صدها میلیارد دلار را روی میز قرار داده و متعهد شده است که تفاهم‌نامه‌ها در بخش‌های زیرساخت، هوش مصنوعی و انرژی را به قراردادهای اجرایی مستقیم تبدیل کند.

موضوع مهم دیگری که در این مذاکرات مطرح می‌شود، همکاری در برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز عربستان سعودی است؛ همکاری‌ شامل طرح‌های مربوط به پالایش و تولید انرژی هسته‌ای، در راستای رویکرد مشترک دو طرف برای حفظ امنیت انرژی و تقویت مسیر گذار به سمت انرژی‌های پاک دنبال می‌شود.

امنیت خلیج فارس و دریای سرخ: تدابیر امنیتی جدید برای مقابله با تهدیدها

از نظر راهبردی، گفتگوهای این نشست بر بازآرایی ساختارهای دفاعی مشترک در خلیج فارس و دریای سرخ متمرکز است؛ آن هم در شرایطی که خطرهای منطقه‌ای روبه‌گسترش‌اند و نیاز به ایجاد یک سامانه بازدارندگی جمعی، نسبت به هر زمانی دیگر، پررنگ‌تر شده است. هدف نهایی تثبیت امنیت منطقه، بالا بردن سطح آمادگی طرف‌های هم‌پیمان و حرکت به سمت ساختاری امنیتی است که در برابر تنش‌ها مقاوم‌تر باشد.

دستاوردهای موردانتظار: آغاز فصلی تازه که از واشینگن رقم می‌خورد

انتظار می‌رود این سفر تاریخی به امضای مجموعه‌ای از توافق‌های بزرگ اقتصادی و دفاعی بینجامد و آغازگر مرحله‌ای تازه در همکاری میان ریاض و واشینگتن باشد؛ همکاری که بر پایه منافع مشترک و ثبات سیاسی و امنیتی استوار است.

به گفته منابع آگاه، پیامدهای این سفر مرحله‌ای ژرف‌تر در مناسبات دو طرف را رقم می‌زند و تاثیر آن بر معادلات منطقه‌ای بار دیگر نقش محوری ریاض را در شکل‌دهی به ساختار جدید خاورمیانه برجسته می‌کند.

برگرفته از روزنامه ایلاف