کاوشگر ناسا برای نخستین‌ بار شواهدی از وقوع رعدو‌برق در مریخ ثبت کرده است. به گزارش اینسایدر پیپر، میکروفون مریخ‌نورد «استقامت» (Perseverance) توانسته است صداهای «جرق‌جرق» خفیفی را ضبط کند که در اثر طوفان‌های گرد‌و‌غبار مدام این سیاره ایجاد شده‌اند.

سال‌ها است دانشمندان بحث احتمال وجود تخلیه‌های الکتریکی در محیط ناشناخته و خاک‌آلود مریخ را مطرح کرده‌اند، اما دستیابی به شواهد مستقیم دشوار بوده است. پژوهشی که در نشریه نیچر منتشر شده است، نشان می‌دهد مریخ‌نورد استقامت بدون برنامه‌ریزی قبلی در حال ضبط این صداها بوده است.

این تخلیه‌های الکتریکی هیچ شباهتی به صاعقه‌های عظیم چند کیلومتری زمین ندارند، بلکه «جرقه‌هایی کوچک‌اند» شبیه وقتی در هوای خشک دستتان به در خودرو می‌خورد و برق ساکن ایجاد می‌شود. 

به گفته باپتیست شید، نویسنده اصلی مقاله از مرکز ملی پژوهش‌های علمی فرانسه (CNRS)، این تخلیه‌های الکتریکی بسیار کم‌انرژی‌اند اما «همیشه و همه‌جا» در مریخ رخ می‌دهند. شکل‌گیری زمانی آغاز می‌شود که دانه‌های ریز گرد‌و‌غبار به یکدیگر ساییده می‌شوند و بار الکتریکی جمع می‌کنند. این بار الکتریکی در قالب قوس‌های چند میلی‌متری یا چند سانتی‌متری آزاد می‌شود و موجی صوتی ایجاد می‌کند که می‌توان آن را شنید.

در زمین نیز طوفان‌های گرد‌و‌غبار و گردبادهای کوچک در مناطق بیابانی میدان‌های الکتریکی ایجاد می‌کنند، اما به‌ندرت به تخلیه بار منجر می‌شوند. 

شید توضیح می‌دهد که در مریخ، به‌دلیل فشار بسیار پایین و ترکیب خاص جو، مقدار باری که به تخلیه منجر می‌شود بسیار کمتر است. 

از آغاز ماموریت‌های مریخ این پدیده به‌صورت نظری مطرح بوده و حتی در آزمایشگاه بازتولید شده است. اهمیت مسئله به‌قدری بود که سطح‌نشین اسکیاپارلی آژانس فضایی اروپا ابزاری ویژه برای جست‌وجوی این پدیده داشت، اما این فضاپیما در سال ۲۰۱۶ هنگام فرود سقوط کرد.

از آن زمان، این موضوع تا حدی به فراموشی سپرده شده بود، تا اینکه میکروفون مریخ‌نورد استقامت به‌طور اتفاقی سیگنال‌هایی ضبط کرد که ظاهرا نشان‌دهنده تخلیه‌ بارهای الکتریکی بود. 

این تحقیق می‌تواند به شناخت بهتر مریخ کمک کند، زیرا «گرد‌و‌غبار محرک اقلیم مریخ» است، مشابه نقشی که چرخه آب در زمین دارد. فصل طوفان‌های گرد‌و‌غبار پیش از پایان سال آغاز می‌شود. همچنین ممکن است تخلیه‌های الکتریکی آغازگر فرایندی باشند که به نابودی مولکول‌های آلی‌ــ که اجزای سازنده حیات‌اند‌ــ در سطح مریخ منجر می‌شود و شاید توضیحی برای ناپدید شدن سریع متان باشد، پدیده‌ای که مدت‌ها دانشمندان را سردرگم کرده است.

این یافته‌ها برای ماموریت‌های آینده مریخ نیز اهمیت خواهد داشت، زیرا اکنون دانشمندان می‌توانند ابزارهای فضایی را طوری طراحی کنند که در برابر این تخلیه‌های الکتریکی مقاوم‌تر باشند. همچنین با توجه به برنامه‌های حضور انسان در مریخ، این سوال مطرح می‌شود که لباس فضانوردانی که مدت طولانی روی سطح مریخ حضور خواهند داشت، در اثر این تخلیه‌های الکتریکی آسیب می‌بیند یا خیر.