دور دوم گفتگوهای طالبان و پاکستان که با میانجی‌گری ترکیه و قطر در شهر استانبول برگزار شد، شامگاه پنجشنبه، هشتم آبان (۳۰ اکتبر) بدون دستیابی به توافق نهایی بر سر مسائل کلیدی پایان یافت. با وجود این، دو طرف بر ادامه آتش‌بس و تداوم مذاکرات در سطح بالاتر توافق کردند.

بر اساس بیانیه مشترک وزارت‌ خارجه ترکیه و قطر، مذاکرات میان هیئت طالبان افغانستان و دولت پاکستان از ۲۵ تا ۳۰ اکتبر در استانبول برگزار شد تا آتش‌بسی را که در نشست ۱۸ و ۱۹ اکتبر دوحه با میانجی‌گری ترکیه و قطر برقرار شد، تحکیم کنند.

هرچند روز چهارشنبه، عطاءالله تارر، وزیر اطلاعات و فرهنگ پاکستان، از پایان این مذاکرات بدون دستیابی به توافق خبر داد، دور نهایی گفتگوها روز پنجشنبه برگزار شد و دو طرف تنها بر ادامه آتش‌بس و برگزاری دور بعد نشست در ششم نوامبر توافق کردند.

در بیانیه مشترک وزارت خارجه قطر و ترکیه آمده است: «همه طرف‌ها بر ادامه آتش‌بس توافق کردند و قرار است درباره جزئیات اجرای آن در نشست سطح عالی که ششم نوامبر در استانبول برگزار می‌شود، تصمیم‌گیری شود.»

بر پایه توافق تازه، قرار است برای نظارت و راستی‌آزمایی اجرای آتش‌بس میان دو کشور سازوکاری ایجاد شود تا در صورت نقض توافق، «مجازات لازم» علیه طرف متخلف اعمال شود.

وزارت‌ خارجه ترکیه و قطر با ابراز رضایت از «نقش سازنده و مشارکت فعال» دو طرف، تاکید کردند که دو کشور «آماده‌اند برای دستیابی به صلح و ثبات پایدار در منطقه به همکاری با هر دو طرف ادامه دهند». این اظهار خوش‌بینی در حالی است که خواجه آصف، وزیر دفاع پاکستان، روز پنجشنبه رژیم طالبان را به نابودی تهدید کرد و گفت هر حمله در داخل پاکستان با حمله به پناهگاه‌های گروه‌های تروریستی در افغانستان پاسخ داده خواهد شد.

در پی انتشار بیانیه مشترک ترکیه و قطر، ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، نیز در اعلامیه‌ای به برگزاری «چندین روز گفتگو با هیئت پاکستانی» در استانبول اشاره و تاکید کرد که امارت طالبان همواره به «دیپلماسی و تفاهم برای حل مشکلات میان کشورها» باور دارد. او اضافه کرد که این گفتگوها به درخواست و میانجی‌گری «کشورهای برادر» ترکیه و قطر انجام شد و طالبان از نقش این دو دولت در تسهیل روند مذاکرات «از صمیم قلب قدردانی می‌کند».

به گفته مجاهد، طالبان مذاکرات استانبول را با «روحیه همکاری، صداقت و صبر» دنبال کردند و خواستار روابط مثبت با پاکستان در چارچوب احترام متقابل، مداخله نکردن در امور داخلی یکدیگر و خودداری از تهدید برای دیگران‌اند. او افزود که مذاکرات استانبول «فرایندی پیچیده» بود، اما در نهایت دو طرف توافق کردند که برای بررسی و گفتگو درباره مسائل باقی‌مانده، نشست‌های دیگری برگزار کنند.

خودداری طالبان افغانستان از تعهد دادن برای مهار تحریک طالبان پاکستانی

در جریان برگزاری مذاکرات میان طالبان افغانستان و دولت پاکستان در استانبول، رسانه‌های پاکستانی خبر دادند که مهم‌ترین نکته‌ای که باعث جلوگیری از شکل‌گیری توافق میان هیئت‌های مذاکره‌کننده شد، خودداری طالبان افغانستان از تضمین دادن برای مهار تحریک طالبان پاکستانی در قلمرو تحت کنترل آنان بود.

دولت پاکستان معتقد است که رهبران و بسیاری از چهره‌های تصمیم‌گیرنده و کلیدی تحریک طالبان پاکستان در خاک افغانستان حضور دارند و حملات در داخل پاکستان را از پناهگاه‌هایشان در افغانستان سازماندهی و اجرا می‌کند.

طاهر اندرابی، سخنگوی وزارت خارجه پاکستان، نیز روز جمعه، در نشست خبری گفت نمایندگان این کشور در مورد حضور رهبران و اعضای تحریک طالبان پاکستان در خاک افغانستان، اسناد و شواهد معتبری را در اختیار نمایندگان طالبان گذاشته‌اند.

در همین حال، خواجه آصف، وزیر دفاع پاکستان روز جمعه در ایکس نوشت که نمایندگان طالبان افغانستان، عناصر تحریک طالبان پاکستان را که در خاک افغانستان حضور دارند، «پناهندگان پاکستانی» نامیدند که به خانه‌هایشان بازمی‌گردند.

خواجه آصف این ادعا را «پوچ و بی‌اساس» دانست و گفت: «این ادعا این سوال را مطرح می‌کند که چگونه این به‌اصطلاح پناهندگان می‌توانند مجهز به سلاح‌های بسیار مخرب، به خانه‌های خود بازگردند؟ چرا آن‌ها آشکارا با اتوبوس، کامیون یا ماشین در جاده‌های اصلی سفر نمی‌کنند و مانند دزدان از طریق مسیرهای کوهستانی دشوار وارد پاکستان می‌شوند؟»

آصف تاکید کرد که همین استدلال، فقدان صداقت و نیت بد افغانستان را آشکار می‌کند.

خواجه آصف، یک روز پیش تهدید کرده بود که ارتش پاکستان می‌تواند رژیم طالبان افغانستان را نابود کند و آنان را به غارهایشان در دل کوه برگرداند. با این حال طاهر اندرابی، سخنگوی وزارت خارجه پاکستان، اظهار امیدواری کرد در دور سوم نشست که ششم نوامبر برگزار می‌شود، روی نکات باقی‌مانده و اختلاف‌های حل نشده، نیز توافق شود.